Antibioticaresistentie in Nederland: Een groeiende uitdaging voor de gezondheidszorg
Introductie
In 2023 bleef het aantal bacteriën dat ongevoelig is voor antibiotica in Nederland stabiel, zo blijkt uit recent onderzoek. Toch is er reden tot zorg: steeds vaker worden zeer resistente bacteriën aangetroffen die tegen meerdere soorten antibiotica bestand zijn. Deze ‘bijzonder resistente bacteriën’ vormen een extra uitdaging omdat ze zelfs ongevoelig zijn voor laatste-keus antibiotica – medicijnen die normaal alleen worden ingezet als andere antibiotica niet meer werken.
Nationale situatie en trends
Deze hardnekkige bacteriën worden vooral aangetroffen bij patiënten die in buitenlandse ziekenhuizen zijn behandeld. Het behandelen van infecties met deze bacteriën is bijzonder lastig. Ziekenhuizen hanteren daarom strikte protocollen voor patiënten die uit buitenlandse ziekenhuizen komen, waaronder isolatie en extra screening op resistente bacteriën.
Ontwikkelingen in de zorg
In de huisartsenpraktijk werd in 2023 ongeveer evenveel antibiotica voorgeschreven als in 2019, vóór de coronapandemie. Tijdens de coronajaren (2020-2022) lag dit aantal beduidend lager. Ziekenhuizen rapporteerden in 2023 een lichte stijging in antibioticagebruik vergeleken met de pre-coronajaren. Ook meldden zowel ziekenhuizen als verpleeghuizen meer uitbraken van resistente bacteriën dan in 2022.
Economische impact
De financiële gevolgen van antibioticaresistentie zijn aanzienlijk. Jaarlijks kost de bestrijding van resistente bacteriën het Nederlandse zorgstelsel naar schatting 100 miljoen euro. Deze kosten komen voort uit:
💉 Verlengde ziekenhuisopnames
💊 Duurdere alternatieve medicatie
🏥 Extra isolatiemaatregelen
🔍 Preventieve screenings
👥 Uitval van zorgpersoneel door infecties
De rol van voetzorgverleners
Voor voetzorgverleners is een cruciale rol weggelegd bij het voorkomen van antibioticaresistentie.
Preventieve maatregelen:
🧼 Strikte handhygiëne tussen cliënten door
🔧 Gebruik van steriele instrumenten en wegwerpmateriaal
🧹 Regelmatige desinfectie van werkoppervlakken
🧤 Correcte beschermende kleding
💨 Goede ventilatie van de praktijkruimte
Signalerende functie:
🔍 Vroege herkenning van mogelijke infecties
⚕️ Tijdig doorverwijzen bij verdachte wonden
⚠️ Extra alertheid bij risicopatiënten
📝 Zorgvuldige documentatie van wondjes en infecties
Voorlichting aan cliënten:
📚 Advies over goede voetverzorging en hygiëne
🗣️ Uitleg over infectiebehandeling
⛔ Waarschuwen tegen zelfmedicatie
🎯 Preventieve informatie
Nieuwe ontwikkelingen en internationale samenwerking
Innovatieve behandelingen:
🦠 Bacteriofagentherapie
🔬 Nieuwe diagnostische technieken
🧪 Alternatieve antimicrobiële middelen
🤖 AI-voorspellingen van resistentiepatronen
Europese samenwerking:
🤝 Gezamenlijke onderzoeksprogramma’s
💡 Uitwisseling van best practices
🌍 Grensoverschrijdende surveillance
📋 Geharmoniseerde richtlijnen
Conclusie en toekomstperspectief
Hoewel Nederland een voorbeeldrol vervult in Europa door het restrictieve antibioticabeleid, blijft waakzaamheid geboden. Voor specifieke risicogroepen zoals diabetici en immuungecompromitteerde patiënten blijft extra aandacht noodzakelijk. Zorgverleners, waaronder voetzorgprofessionals, spelen hierin een essentiële rol door hun directe contact met cliënten en hun positie in de zorgketen.
© 2024 – Voetzorg+ Professional Publication
Nog geen abonnee?
Abonneer u op ons vakblad Voetzorg+ en volg één klinische les + LiveActueel van 16 december a.s. geheel gratis!
Wordt vandaag nog Community abonnee en u ontvangt per email een persoonlijke kortingscode voor een klinische les naar keuze van maar liefst 100%. Een jaarabonnement kost €89,50 (€82,11 + 9% btw) maar levert zo direct voordeel van €56,95 dus kost u eigenlijk €25,16 (onze nascholingen zijn vrijgesteld van btw). Zie onder voor meer informatie de 4 klinische lessen (oncologie, reuma, diabetes + overige riscicovoet).
Gratis deelname aan één klinische les is slechts 1 van de vele voordelen van een Community jaarabonnement (ProCERT leden kunnen zo kosteloos tot 8 punten per jaar verzamelen):
- 6x het Magazine Voetzorg+ per jaar.
- Zo’n 12 nieuwe artikelen per editie.
- Lees het Magazine als flipbook.
- Mogelijkheid om inhoud te downloaden en/ of te printen.
- Onbeperkte toegang tot Het Archief .
- Speciaal ontwikkelde content zoals Quick Reference Cards.
- 10% korting op de meeste scholingen van MischaNagel.nl.
- 3x jaar zonder kosten deelnemen aan LiveActueel + 1x Klinische les (tot 8 ProCert punten)
Klinische lessen: Verdiep uw expertise in specialistische voetzorg
Zoekt u verdieping in uw vakgebied als (medisch) pedicure? Marijn Poels ontwikkelde daarom 4 klinische lessen; praktijkgerichte nascholing voor de behandeling van patiënten/ cliënten met diverse aandoeningen en risicovoeten.
Wat heeft u aan onze klinische lessen?
- Praktische kennis door bespreking van realistische casussen
- Inzicht in complexe voetproblematiek bij verschillende ziektebeelden
- Verdieping in specialistische behandelmethoden
- Handvatten voor effectieve communicatie met andere zorgdisciplines
Deze lessen zijn waardevol voor zowel samenwerkende als zelfstandig werkende professionals. Door gezamenlijke reflectie en het delen van ervaringen versterkt u uw klinisch redeneren en behandelvaardigheden.
Resultaat: Na het volgen van een klinische les bent u nog beter in staat om veilige en effectieve voetzorg te verlenen aan patiënten/ cliënten met specifieke zorgvragen.
Interesse in het verbreden van uw expertise? Ontdek ons aanbod aan klinische lessen en schrijf u vandaag nog in.
U kunt iedere les los boeken, maar als (nieuwe en bestaande Community abonnee kunt u er 1 gratis volgen.