Het boekje met informatie over het belang van voetzorg is vandaag gereed gekomen en zelfs al voorzien van een ISBN nummer. Naast de inleiding die jullie hier kunnen lezen in het bijgevoegde pdf document worden er in het boekje een aantal veel voorkomende voetproblemen behandeld en zijn er een aantal checklijsten toegevoegd die consumenten kunnen gebruiken om bijvoorbeeld goed passend schoeisel aan te schaffen en om hun schoenen te reinigen aan de binnenkant.

Alle abonnees van Voetzorg+ hebben inmiddels een melding gehad dat de nieuwe editie online staat en het boekje integraal onderdeel uitmaakt van het tijdschrift. Zij ontvangen binnen enkele dagen een link met een code zodat zij het boekje aan al hun patiënten cadeau kunnen doen.
Er zijn meerdere grote partijen zoals een zorgverzekeraar die overweegt het boekje in eigen layout uit te geven aan alle polishouders.
Ik hoop met dit boekje, als het echt heel breed wordt verspreid, voetzorg een duw te hebben gegeven richting een zorgberoep. Dat is eigenlijk de uiteindelijke doelstelling. Er is nl niets cosmetisch aan voetzorgverlening en toch staat het daar als beroep ingedeeld.

Mocht u geen abonnement hebben en dat toch willen meldt je aan via klik hier: abonnee worden

Nieuwe abonnees die zich voor 1 september a.s. aanmelden krijgen als welkomstgeschenk het digitale boekje ” Schimmels de stand van zaken” oplage 4 februari 2021. Kijk voor meer informatie op klik hier: informatie over Schimmels de stand van zaken en inhoudsopgave

CONSUMENTENBIJLAGE #1 – AUGUSTUS 2021 0. INLEIDING – HET BELANG VAN GOEDE VOETZORG

Voeten zijn voor ons dagelijks leven essentieel. Als onze voeten niet naar behoren functioneren zijn er grote aanpassingen nodig om zelfstandig te kunnen blijven functioneren. Toch is het gek dat we aan onze voeten weinig aandacht besteden. Schoenen kopen we omdat ze mooi zijn en het maakt niet uit of we af en toe een paar pijntjes erdoor krijgen. Slecht passend schoeisel is een van de grootste oorzaken van voetproblemen die op hun beurt weer kunnen leiden tot ernstig letsel en een achteruitgang in de mobiliteit. Dit boekje geeft u een goed beeld waarom u uw voeten goed moet verzorgen en hoe u dat het beste kunt doen. Besteed aandacht aan uw voeten; ze moeten nog een heel leven mee. Als u door goede voetzorg later langer mobiel blijft zult u blij zijn met de geïnvesteerde tijd die u er aan heeft besteed.

Vier adviezen voor het gezond houden van uw voeten. Het kost niet veel tijd en weinig geld. Later zult u er blij mee zijn dat u ook goed bent geweest voor uw voeten!

1. Bezoek regelmat ig een p e d i c u r e o f me d i s c h pedicure ook als u geen last heeft. Dit advies geldt voor mannen en vrouwen van jong tot oud. Laat uw voeten screenen; dat geeft een actueel beeld of de gekozen zelfzorg voor de voeten aangepast moet worden.

2. Zorg ook goed voor de huid en nagels door de voeten elke dag in te smeren met een crème die een pH heeft die huidneutraal is (pH 5,5). Dit beschermt de huid, voorkomt beschadigingen en voorkomt toegang tot de huid door bacteriën en/of schimmels. De nagels houdt u het beste in conditie door deze af en toe in te smeren met een olie. Hiervoor zijn producten op de markt zoals “Daddy Oil”. Mensen die minder financiële middelen tot hun beschikking hebben voor de verzorging van de nagels het kan evt ook met olijfolie. Olie houdt de natuurlijke nagelplaat intact en zorgt dat de vochtbalans van de nagel op peil blijft. De nagel beschadigt ook minder snel. Een perfecte natuurlijke nagel is niet toegankelijk voor bacteriën en/of schimmels.

3. D r a a g g o e d p a s s e n d schoeisel. Achterin dit boekje staat een checklijst waaraan goed passende schoenen dienen te voldoen. Gebruik deze wanneer u schoenen gaat kopen; het kan veel voetproblemen voorkomen! Slecht passend schoeisel is een bron van ellende voor uw voeten en kan leiden tot langdurig letsel. Voor vrouwen is het van belang zo weinig mogelijk op hoge hakken te lopen. Voetafwijkingen als Hallux Valgus worden voornamelijk hierdoor veroorzaakt en moet op latere leeftijd operatief hersteld worden.

4. Reinig uw schoenen ook eens aan de binnenkant! Iedereen wast regelmatig de gedragen kleding. Dat geldt ook voor handdoeken. Waarom besteedt bijna niemand een zelfde aandacht aan het reinigen van de binnenkant van de schoenen?! Aan de binnenkant bevinden zich doorgaans grote hoeveelheden huidschilfers, het perfecte eten voor micro-organismen. Het wee f s e l van s choenen i s bovendien een gemakkelijke hechtplaatsen voor allerlei bacteriën, schimmels en gisten die daar liggen te wachten op het juiste moment om de huid of nagel te infecteren. He t regelmatig reinigen van de schoenen is van groot belang voor die mensen met risico voeten zoals de oncologische voet, de diabetische voet, de reumatische voet. Achterin dit boekje is een protocol opgenomen waarin precies per stap staat aangeven hoe u uw schoenen aan de binnenkant zo goed mogelijk kunt reinigen.

Er zijn in Nederland en België meer dan 20.000 goed opgeleide voetzorgverleners die bij voetproblemen heel makkelijk toegankelijk zijn. Pedicure+/++ en Medisch Pedicures zijn goed opgeleid om uw voeten regelmatig (1x per half jaar) te screenen en eventueel vo o rk omende probl emen t e verhelpen. Voor de oncologische patiënt die last heeft van bijwerkingen aan de voeten als gevolg van de kankerbehandeling zijn er tegenwoordig speciaal opgeleide voetzorgverleners. Van alle disciplines in de voetzorg in Nederland zijn alleen de podotherapeuten ondergebracht in ons zorgstelsel als paramedici. Alle andere disciplines vallen onder cosmetische zorg en dat maakt deze zorg voor u als consument heel verwarrend.

In België is onlangs na jaren van belofte door diverse regeringen het beroep wat in Nederland ‘medisch pedicure’ heet vastgelegd in een statuut en krijgt daarmee een wettelijke status. De bestaande gespecialiseerde voetverzorgers die vaak al jarenlang ervaring hebben en vele nascholingen hebben gevolgd moet en hierdoor terug de schoolbanken en opnieuw stages lopen. Hoe dit er precies gaat uitzien is nog niet helemaal duidelijk. De nieuwe functietitel voor dit beroep is “voet-hygienist”. België krijgt hierdoor binnenkort dus twee paramedische beroepen die de conditie van de voeten van de bevolking optimaal moeten houden. Naast de nieuwe ‘voet-hygienist’ is dat de ‘podoloog’ (deze laatste discipline is vergelijkbaar met de podotherapeut in Nederland). Beide zijn dan beschermde titels. Deze ontwikkeling biedt de  zorgconsument veel meer duidelijkheid bij het vinden van de juiste zorg bij medische problemen aan de voeten.

Ook in Nederland moet voetzorg de status en bescherming krijgen van een zorgberoep en en niet meer als cosmetische beroep beschouwd mogen worden! Net zoals dat nu in België gerealiseerd wordt. In andere EU landen als Duitsland en Frankrijk is een zelfde status al jaren geleden tot stand gekomen. Begin augustus 2021 gaf voormalig bestuurslid van branchevereniging ProVoet Igna Breedeveld op SBS te kennen dat door de lockdowns vele voetzorgpraktijken het financieel niet konden bolwerken en helaas de stekker uit hun onderneming moesten halen. Tijdens beide lockdowns moesten zowel pedicures als medisch pedicures hun werk neerleggen. In 2020 heb ik een enquête uitgezet onder 7.500 voetzorgverleners. Om data te verzamelen voor een nieuwe cursus over de financiële situatie van voetzorg praktijken in Nederland en Vlaanderen. De uitkomst was ronduit schokkend: 11% procent vreesde het einde van het jaar niet te halen. Er van uitgaande dat er in Nederland 15.000 pedicure/medisch pedicure praktijken waren dan zouden er wel eens 1.650 praktijken het slachtoffer geworden kunnen zijn van een zeer slecht doordachte beleidsbeslissing. Die vertaalt zich natuurlijk ook door naar hun patiënten: de mensen die van hun zorg van hen afhankelijk zijn Aandacht voor de voet ontstaat pas wanneer er iets mis is een voet. Voetverzorging zou eigenlijk alleen voor oudere mensen nut hebben wordt vaak gesteld. Heeft u er wel eens bij stilgestaan wat het voor u zou betekenen wanneer uw voeten het niet meer doen. De gevolgen zijn nauwelijks te overzien en hebben een enorme invloed op uw kwaliteit van leven. Een beetje goede zorg voor onze voeten is zeker niet te veel gevraagd! Meer dan 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes. Pas in een later stadium van deze ziekte kunnen zij te maken krijgen met voetproblemen die zo ernstig kunnen worden dat tot een amputatie moet worden overgegaan. In veel gevallen had die amputatie door goede en tijdige voetzorg voorkomen kunnen worden. In Nederland worden per jaar 115.000 mensen gediagnosticeerd met een kwaadaardige vorm van kanker. Bij een derde van hen (33%) leidt de anti-kanker therapie tot bijwerking waardoor milde tot ernstige voetklachten ontstaan. In Nederland leven 2 miljoen mensen met een vorm van reuma. Een substantieel aantal van hen is afhankelijk van goede voetzorg. Ook andere groepen in  de samenleving hebben behoefte aan goede voetzorg. Denk hierbij niet alleen aan ouderen maar bijvoorbeeld dak- en thuislozen die vaak ernstig  verwaarloosde voeten hebben. Maar ook bij mensen onder de 70. Bij de jongere mensen zijn het vaak sporters die hun voeten zeer intensief belasten zonder daar extra zorg voor te krijgen of vragen. Het veelal blijvende letsel wat zo ontstaat had ook met een goed advies voorkomen had kunnen worden In maart 2021 heb ik samen met branchevereniging ProVoet een klinische evaluatie opgesteld ‘1e consult na rockdown’ . Voetzorgverleners werd verzocht bij een eerste consult (na de tweede periode van lockdown) de voeten van patiënten te beoordelen op de gevolgen van vier maanden zonder toegang tot voetzorg. Voetzorg wordt in Nederland nog steeds ingeschaald als een cosmetisch beroep. Zeker de medisch pedicure, pedicure+/++  verrichten geen cosmetische werkzaamheden. Zij verzorgen en bewaken de voeten van hun patiënten en verlenen professionele en specialistische zorg. In onze samenleving wordt deze groep alleen maar groter. Laten we eens kijken naar een kor t e samenvatting van de klinische evaluatie ‘1e consult na lockdown’ en de resultaten.

Resultaten evaluatie ‘1e consult na lockdown’ Algemene informatie: Samenstelling evaluatie: Mischa Nagel Samenstelling rapport: Mischa Nagel + Nathalie Klopman (ProVoet) Enquête periode: 3 t/m 11 maart 2021 He t vol l edi g e rappor t kunt u terugvinden door op deze link te klikken.

Doelstelling van deze klinische evaluatie Door middel van deze enquête en de uitgewerkte resultaten wil ProVoet graag een brede discussie in gang zetten met het ministerie van VWS, ZIN, en de zorgverzekeraars om ervoor te zorgen dat voetzorg nooit meer voor een langere periode wordt stil gelegd zoals voor de tweede keer gebeurde tijdens de laatste lockdown. De resultaten van deze beperkte enquête geven daar alle aanleiding toe.

Methode Middels een vragenformulier hebben wij de leden van ProVoet verzocht hun waarnemingen vast te leggen bij een eerste consult na het hervatten van de werkzaamheden op 3 maart jl. MP/P hoorde bij de beroepsgroepen die volgens de geldende regels tijdens de laatste lockdown geen zorgwerkzaamheden mochten uitvoeren tenzij de medische noodzakelijkheid was vastgesteld. Door wie dit criterium moest worden beoordeeld was niet duidelijk.

Bij het opstellen van de  evaluatievragen is rekening gehouden dat deze snel ingevuld konden worden en dat een foto bij elke casus kon worden bijgevoegd. Het bijvoegen van foto’s is in veel gevallen helaas niet gelukt. Ook gaven sommige patiënten aan het niet op prijs te stellen als hun aangedane voeten op foto werden vastgelegd. Daarmee is het verschil tussen ingestuurde formulieren en het aan ingestuurde foto’s verklaard. Om het invullen van de vragen te vergemakkelijken hebben we gekozen voor 5 criteria waar binnen de aangedane voet zou passen  waarvoor  zorgverlening werd gevraagd: 1. Huidklachten; 2. Nagelklachten; 3. Diabetische voetklachten; 4. Reumatische voetklachten; 5. Overige Voetzorg. Bij overlapping werd gevraagd te kiezen voor het criterium waarbij de klachten het meest ernstige waren. Na ieder criterium is gevraagd om aan te geven of de mobiliteit als gevolg van de klachten verstoord is, hetzelfde is gebleven of beter geworden is. Twee velden gaven de mogelijkheid extra opmerkingen toe te voegen: 1. Opmerkingen bij casussen die tijdens de laatste Lock down medisch noodzakelijk wel voetzorg hebben ontvangen 2. Opmerkingen bij casussen die tijdens de laatste Lock-down geen voetzorg hebben  ontvangen omdat er geen medische noodzakelijkheid is vastgesteld.

Beperkingen Een belangrijke vraag in de evaluatie is wie de medische noodzakelijkheid heeft vastgesteld omdat hier geen duidelijkheid over leek te bestaan D e o p s t e l l e r v a n d e evaluatievragen realiseert zich goed dat de vraagstelling beperkt is en dat er geen metingen middel s wetenschappel i jke geaccepteerde methoden zijn uitgevoerd. De tijd daarvoor tijdens een eerste consult zou te beperkt zijn geweest en er zijn hiervoor geen geval ideerde vragenlijsten beschikbaar.

Resultaten Respondenten Er zijn 1,390 volledig ingevulde formulieren o n t v a n g e n v a n u i t 1 7 2 verschillende IP adressen. Daaruit kan niet worden afgeleid dat er meerdere eerste consult evaluaties door de dezelfde MP/P werd ingevuld omdat sommigen van hen werken in een praktijk waar meerdere MP/P’s werken. Het is wel waarschijnlijk.  Er zijn in totaal 314 casusfoto’s ingestuurd. Deze konden we niet allemaal gebruiken in het rapport daarom hebben besloten we per evaluatiecriterium de meest ernstige klachten op te nemen. ➡Van 220 deelnemers (patiënten) z i j n d e vo e t e n n o g we l verzorgd; ➡Voor 159 deelnemers van deze 220 heeft de MP/P de medische noodzaak zelf bepaald. ➡Na 14 december zijn van 1.035 deelnemers de voeten niet meer verzorgd

Conclusie 1

1. Van de 1035 deelnemers waarvan de voeten na ingang van de Lockdown niet meer werden verzorgd moest bij 87 deelnemers direct medische hulp worden ingeschakeld.

2. Van de 1035 deelnemers is bij 639 de mobiliteit verslechterd. Dat betekent dat 62% van alle deelnemers te maken heeft met verminderde mobiliteit. 112 van deze deelnemers gaven aan dat hun mobiliteit ernstig was verslechterd.

Bij conclusie 2

➡ van de 1390 ingevulde formulieren waren 1,034 deelnemers ouder dan 60 jaar. 489 van deze deelnemers waren zelfs ouder dan 75 jaar. Voor deze leeftijdsgroep  hanteren de Franse gezondheidsautoriteiten aanbevelingen die worden vermeld HAS richtlijnen en onderbouwd met de daarbij horende studies. Het stoppen van voetzorg en het lijden wat hier uit voorkomt zorgt voor ernstig verminderde kwaliteit van leven en hoge kosten voor herstel. Dit had voor de Lock down beter beoordeeld moeten worden door de minister van VWS.

➡Bijzondere waarnemingen zijn o.a.: • Dat ouderen uit angst voor het oplopen van het virus geen hulp durven in te schakelen. • Dat artsen voor voetproblemen geen tijd hebben in tijden van Corona. • Het zorgpersoneel in instellingen overbezet is. • Voetzorgverleners instellingen niet mogen bezoeken. •

➡Andere ernstige waarnemingen : • Door het uitblijven van deskundige voetzorg ouderen zichzelf proberen te redden door zelf nagel te knippen of partner s dit laten doen waarbij ernstige verwondingen ontstaan. • Door het uitblijven van voetzorg er alleen al in deze 1390 evaluaties 3 amputaties worden gemeld.

 Hierboven is een groep mensen beschreven die voetzorg nodig heeft om mobiel te blijven. Het tot tweemaal toe de beroepsgroep pedicure/medisch pedicure stil te leggen heeft een grote negatieve invloed gehad op onze gezamenlijke mobiliteit. Ons onderzoek betrof slechts 1.350 casussen. Echter een groter opgezette evaluatie had voor de Nederlandse bevolking zeer waarschijnlijk ook schokkende cijfers laten zien. Wat ook duidelijk is dat de oudere mens vaker het slachtoffer is. Van de mensen van 75 jaar en ouder kan slechts 33% de eigen voeten bereiken. Hiermee beginnen de problemen dus al. Zij kunnen hun voeten niet zelf wassen, niet afdrogen, niet cremen e.d. Laat staan hun eigen teennagels knippen. Verder onderzoek geeft aan dat mensen van 65 jaar en ouder die voetpijn hebben, denken dat dit hoort bij het ouder worden en nemen vervolgens geen verdere actie om b.v. en voetprofessional te bezoeken.

Voetpijn hoort niet bij het ouder worden en de juiste begeleiding kan er voor zorgen dat ook een oudere pijnvrij kan lopen.

Gaan we kijken naar voetzorg bij ouderen die wonen in een instelling dan wordt helemaal een beroep gedaan op de flexibiliteit van de voetzorgverlener. Pedicures en medisch pedicures zijn nog steeds cosmetische beroepen en krijgen derhalve geen inzage in informatie die belangrijk kan zijn om goede en effectieve zorg te verlenen. Op 27 maart jl. hebben we een groot congres georganiseerd specifiek over dit thema met als doel om de samenwerking in instellingen en met de thuiszorg te verbeteren. De wil is er meestal wel maar o.a. het ontbreken van coördinatie door de overheid en door beleidsmakers op het ministerie van volksgezondheid werkt zeer frustrerend. Stelt u zich voor dat u medisch pedicure bent en iemands voeten gaat behandelen in een voor u nieuwe en onbekende instelling. U heeft daar geen ruimte tot uw beschikking waarin u uw werk behoorlijk kunt uitvoeren. Slechts sporadisch krijgt u een kennismakingsgesprek met de manager . De bestaande communicatiestructuren in deze instelling zijn u volledig onbekend. U weet niets over wat de patiënt allemaal nog meer mankeert en of de patiënt volledig cognitief is. Wanneer de patiënt dat niet is, is het vaak niet mogelijk om direct antwoord te krijgen op uw vragen die nodig zijn zodat u effectieve en veilige voetzorg kunt verlenen. Een beroep op tijdgebrek leidt er vaak toe dat enige hulp vanuit de instelling niet altijd wordt geboden. Daar staat u dan! Wat nu?! In veel culturen wordt de zorg voor voeten beschouwd als werk wat wordt uitgevoerd door de laagste trede van de sociale ladder. In de westere wereld vinden we onze voeten gewoon niet belangrijk genoeg om er goed voor te (laten) zorgen. Veel mensen vinden een voet nou eenmaal niet sexy! Ik hoop dat ik met het publiceren van deze consumenten bijlage een positieve bijdrage kan leveren aan een beter -realistischer- beeld over hoe belangrijk goede voetzorg is. Bezoek bij voetproblemen direct een medisch pedicure of pedicure+/++ e n laat uw voeten screenen!

Voetproblemen kunnen vaak in een vroeg stadium worden opgelost zodat u er daarna geen last meer van heeft. Wacht u te lang dan wordt het vinden van een oplossing veel moeilijker en i n sommige geva l l en hel a a s onmogelijk. U kunt zelf ook goed voor uw eigen voeten zorgen. Maar hoe kunt u dat het beste aanpakken? Dit boekje geeft u inzicht in een aantal van de meest voorkomende voetproblemen. Waar moet u op letten? Wat kunt u zelf doen en wanneer moet u professionele voetzorg inschakelen. Aan het einde van dit boekje is een aantal protocollen bijgevoegd o.a. over de reiniging van schoenen aan de binnenkant en als u nieuwe schoenen gaat kopen waar u op moet letten om te zorgen dat uw voeten niet verwond raken van niet goed passend schoeisel. Ik hoop oprecht dat u door dit boekje anders gaat kijken naar uw voeten en naar de zorgverleners die u daarbij kunnen helpen. Ik hoop daarnaast dat u langer plezier blijft houden van uw voeten en dat een goede mobiliteit bijdraagt aan een goede kwaliteit van leven.