Bron: Rijksuniversiteit Groningen
Hoofdpijn, rugpijn, vermoeidheid. Aranka Ballering onderzocht het ziektetraject dat mensen met veelvoorkomende klachten afleggen: vanaf het ontstaan van klachten, tot wanneer ze zich melden bij de huisarts. En ze bekeek welke rol sekse en gender spelen bij de behandeling van die klachten. Een van de opvallendste uitkomsten: vrouwen doorlopen gemiddeld een ander en minder uitgebreid traject dan mannen.
Mannen vaker doorverwezen
Ballering constateerde onder meer dat huisartsen vaker vrouwen dan mannen met veelvoorkomende fysieke klachten op het spreekuur krijgen. Maar ze stelde ook vast dat individuele vrouwen vaker klachten hébben.’ Volgens Ballering is dat te verklaren doordat vrouwen ‘interoceptiever’ zijn dan mannen: ‘Ze zijn zich meer dan mannen bewust van hun lichaam en veranderingen daarin. De theorie is dat dat samenhangt met dat vrouwen menstrueren en zwanger kunnen raken, borstvoeding kunnen geven. Het lijkt of vrouwen daardoor meer aandacht moeten hebben voor hun lichaam en voor de processen die zich erin voordoen.’
Ondanks dat huisartsen dus meer vrouwen dan mannen op hun spreekuur zien, constateerde Ballering dat juist mannen vaker lichamelijk worden onderzocht tijdens zo’n consult. Bovendien is de kans voor mannen op bijvoorbeeld een echo of röntgendiagnostiek 8% hoger, en op doorverwijzing naar een specialist 15% hoger dan voor vrouwen met dezelfde klachten, van dezelfde leeftijd en met dezelfde comorbiditeiten.
Hoe verklaart Ballering dit verschijnsel dan? ‘Je eerste gedachte kan zijn: vrouwen worden door huisartsen achtergesteld. Maar dat is volgens mij te kort door de bocht. Als je gaat kijken naar situaties waarin vrouwen wél worden doorverwezen, dan komt daar veel minder vaak iets uit dan bij mannen. Hoofdpijn blijft bij deze vrouwen een hoofd- pijn, misselijkheid een misselijkheid; dat wordt een symptoomdiagnose genoemd. Op basis daarvan kunnen we concluderen dat de bestaande diagnostiek dus een stuk minder effectief is voor vrouwen dan voor mannen. Huisartsen weten dit op basis van hun klinische ervaring en handelen daarnaar. Maar je kunt pas stellen dat vrouwen daar de dupe van zijn als aangetoond kan worden dat die symptoomdiagnoses bij vrouwen onjuist zijn. Maar dat weten we niet.
Lees hier het hele onderzoeksverslag.
Redactie Voetzorg+: Er is steeds meer aandacht voor het feit dat diagnostiek en behandelmethoden in voorliggende periodes alleen zijn uitgetest op mannen. Zo wordt er bijvoorbeeld op dit moment een inhaalslag gemaakt in de cardiologie waar de diagnostiek onder de loep wordt genomen en bekeken wordt waar deze niet passend is voor vrouwen. De Amerikaanse President Biden heeft afgelopen maart een Executive Order ondertekend waardoor direct $200 miljoen beschikbaar komt voor interdisciplinair onderzoek naar de gezondheid van vrouwen. Eerder riep hij het Congres op om hier US$ 12 miljard voor beschikbaar te maken.
