Accreditatie:
Waardering opleiding:

score: 9,18 (schaal van 1 tot 10)
aantal evaluties: 13 (klik hier)

Diabetes & Voeten 2023.

Tot begin 2020 gaven we deze opleiding fysiek en gedeeltelijk in samenwerking met de Universiteit van Gent. In de winter van 2022 lanceren we een geheel vernieuwde en volledig digitale  3-daagse opleiding.

  • Mischa Nagel geeft opnieuw de inleiding over, een overzicht van en de actualiteit rond diabetes.
  • Podotherapeut Marieke de Haan gaat het ook nu weer hebben over ‘Voeten in de praktijk‘ waaronder anamnese, onderzoek en procedures.
  • Ook de gesprekken met diabetespatiënten zijn gebleven; in een iets ander format.
  • Nieuw is de specifieke aandacht voor diabetische wonden wondspecialist Kasia Huisman en
  • het onderdeel communicatie door psycholoog Ellis Tryssesoone.
Doorbloeding diabetische voet - bron Philips
closeup of a hand holding an insuline pump isolated on a white background
High blood sugar affects nerves and blood vessels in the feet, causing them to lose their ability to function properly. Damage to the blood vessels and nerves takes away feeling putting them at a higher risk for trauma. This patient did not feel the first ulcers on the bottom of her foot until it was too late. Extreme infection had set in and antibiotics were ineffective.
Diabetes (suikerziekte) kan allerlei problemen aan de voet opleveren, soms met amputatie tot gevolg. De zenuwen in de voet kunnen bij diabetes beschadigd zijn, waardoor een wondje niet snel gevoeld wordt. Omdat ook de bloedvaten in de benen en voet minder gezond zijn bij diabetes, is de wondgenezing vaak trager en is er een groot risico op infecties. Als de infectie zich gaat verspreiden of de voet teveel beschadigd heeft heeft, kan amputatie nodig zijn. Meestal gaat het om een teen, maar soms ook de hele voet of zelfs het onderbeen.
Het RIVM ziet sinds corona in Nederland een toename van dit soort amputaties, omdat coronapatiënten en diabetici onvoldoende voetzorg hebben gekregen tijdens de lockdowns.

In het eerste jaar van de coronapandemie zijn bij veel meer diabetespatiënten voeten en tenen geamputeerd dan gebruikelijk. Voordat de pandemie uitbrak, waren dat 2500 voeten en tenen per jaar. In 2020 waren het er naar schatting twee tot drie keer zoveel, bevestigt de Nederlandse Orthopaedische Vereniging.

In coronatijd zijn er veel afspraken met bijvoorbeeld diabetesverpleegkundigen en podotherapeuten niet doorgegaan, omdat de ruimte in de wachtkamers vanwege besmettingsgevaar beperkt was of omdat mensen vanwege het risico op een besmetting niet naar een afspraak durfden.

Bij die afspraken wordt gekeken of er wondjes, kloofjes of drukplekken zijn die mensen zelf niet voelen. “Doordat dat een stuk minder heeft plaatsgevonden, kwamen mensen met een verder gevorderd stadium van wonden bij de arts terecht”, zei Nadine Boers van UMC Utrecht in het NOS Radio 1 Journaal.

Ook in 2021

Volgens Boers zijn er aanwijzingen dat ook vorig jaar veel meer voeten en tenen zijn afgezet bij diabetespatiënten dan voor corona. Precieze cijfers zijn er pas als de declaraties bij de zorgverzekeraars bekend zijn.

Diabetes kan tot beschadiging van zenuwen en bloedvaten leiden. Dat begint soms met klachten als tintelingen, pijn of gevoelloosheid in de voeten. “Het is heel belangrijk je daarvan bewust te zijn. Merk ik het als ik een wondje onder mijn voeten heb? Of als zich een blaar ontwikkelt? Heb je dat niet, dan heb je een groot risico een wond te ontwikkelen zonder dat je dat doorhebt.”

Boers doet in het UMC Utrecht onderzoek bij diabetespatiënten naar het verminderen van zenuwklachten die tot wondvorming en amputaties kunnen leiden. Gekeken wordt of het operatief losmaken van beknelde zenuwen beter werkt dan een behandeling zonder operatie.

Leerdoelen.

  • Verschillen in pathologie en manifestatie tussen diabetes 1 en 2
  • het kennen en benoemen van alle soorten diabetes (incl. Mody, LADA en zwangerschapsdiabetes)
  • Diabetes en celstofwisseling
  • Resultaten van de studie “Keer diabetes om”
  • Het belang van het in beweging blijven
  • Kennis van verschillende neuropathieën als gevolg van diabetes, DN4 vragenlijst en gebruik keramische frezen.
  • Veilige producten voor voetzorg
  • Het belang van het opstellen van een eigen behandelplan dat is afgestemd op het behandelplan van de podotherapeut
  • Kennis diabetische wonden en ulcera
  • Competentiegrenzen
  • Wanneer direct handelen
  • Communicatie Podotherapeut en Medisch Pedicure
  • Toepasbaar technisch handelen
  • Schoenkennis Schoenreiniging
  • Algemene kennis over mentale gezondheid binnen diabetes en voetzorg verwerven
  • Bewustwording van het biopsychosociaal model – toegepast op diabetes en voetzorg
  • Belang van erkenning en empathie binnen gesprekken verwerven
  • Leren hoe je aan motiverende gespreksvoering kunt doen
  • Belang van doorverwijzen erkennen
  • Belang van zelfzorg erkennen

Gespecialiseerde voetzorg is essentieel voor mensen met diabetes.

Goede voetzorg:

  • Kan amputaties helpen voorkomen bij mensen die lijden aan diabetes.
  • Kan progressie van voetproblemen verminderen/voorkomen.
  • Houdt mensen met diabetes mobiel zodat ze kunnen blijven participeren in onze samenleving.
  • Vereist het beschikken over de juiste en actuele kennis, houding en vaardigheden.

Voor wie is deze opleiding?
1. Als nascholing voor ervaren voetzorgverleners.
2. Als opleiding voor diegene die nog over diabetes moeten leren.

Voetzorg en Diabetes.

Er is veel gebrek aan goede informatie over diabetes, de verschillende soorten die bestaan en de voetklachten die hiermee gepaard gaan. In Vlaanderen is de groep voetverzorgers ook te klein en onvoldoende georganiseerd om de totale zorg op zich te nemen.

Dat is ook het geval in Nederland, waar de podotherapeut een leidende rol heeft bij voetproblemen als gevolg van diabetes en medisch pedicures inzet voor de verzorging van de aangedane voeten. Een heel effectief systeem wat de drempel tot veilige voetzorg verlaagt.

Lastig is dat zowel de gespecialiseerde voetverzorger in België als de Medisch Pedicure in Nederland geen officiële plaats hebben in het zorgstelsel. Daar staat tegenover dat er wel officiële vergoedingen voor hun werkzaamheden zijn – een bijzondere situatie.

Kennis betekent op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en nieuwe inzichten over diabetes. Uw zorg dient altijd te kunnen aansluiten op de behoefte van de diabetespatiënt en dat betekent dat er kennis aansluiting moet zijn. De zorgvraag van de diabetespatiënt kan zeer complex zijn en continue educatie kan helpen bij het antwoord hierop.

Diabetes is een ziekte die al 1 op de 12 Belgen heeft [Bron: IDF]. Een ziekte die bovendien het hele lichaam ondermijnt. Toch zijn er veel misverstanden over diabetes, en de ziekte heeft ook nog steeds geheimen.

Het doel van de cursus Voetzorg & Diabetes is uw met nieuwe kennis te laten terug keren naar uw praktijk zodat u uw patiënten veilige en effectieve voetzorg kunt verlenen.

Diabetes in cijfers.

De cijfers over diabetes in België zijn beperkt. Diabetes wordt wel onderzocht in zeer specifieke gevallen (zorgtraject, conventie), maar er is nog geen register betreffende de prevalentie en de behandeling van diabetes.

Volgens het WIV werd de prevalentie van diabetes in België in 2014 werd geraamd op 6,33% (bij 15-plussers). Het gaat om ongeveer 500.000 Belgen die lijden aan een vorm van diabetes en nog eens 500.000 die in de pre-diabetes fase zijn, of nog niet weten dat ze diabetes hebben. De prevalentie van diabetes in België is dus waarschijnlijk hoger.

Zorgkosten.

De regeringen van beide landen moeten alles uit de kast halen om diabetes in te dammen, want afgezien van het lijden dat diabetes veroorzaakt, zijn de zorgkosten immens. Deze kosten lopen hard op als ook de voeten zijn aangedaan. Verlies van mobiliteit is verschrikkelijk voor de mens die het moet ondergaan en de kosten voor de eindeloze revalidatieprocessen zijn torenhoog. Vandaar dat het van groot belang is om voetzorg een duidelijke rol te geven bij de begeleiding van diabetespatiënten. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

 

Opbouw Opleiding

Deze opleiding bestaat uit vijf delen.

Deel 1: Theorie over diabetes in al haar facetten en actuele ontwikkelingen.

Deel 2: Diabetische wonden, de oorzaak en gevolg, zelfzorg, multidisciplinair   samenwerken en effectief doorverwijzen.

Deel 3: Diabetes in de voetzorgpraktijk, nieuwe technieken.

Deel 4: Psychologie in de voetzorgpraktijk gericht op de patiënt met diabetes.

Deel 5: Gesprekken met diabetespatiënten.

Evaluaties

De opleiding i.s.m. UZ-Gent werd steeds door de deelnemers met extreem hoge cijfers gewaardeerd

  • bijna 30 % van de deelnemers geeft een 10/ 10

  • 15% een 9/ 10

  • 40 % een 8/ 10

 

“Het zou eerder een verplichte opfrissingscurus moeten zijn teneinde een nog betere en veiliger en adequate voetzorgen te kunnen verlenen.”
“Heel veel bijgeleerd!”
“Wat ik enorm belangrijk vind is dat de inhoud ook medisch werd gestaafd, dat mis ik in veel opleidingen!”

 

Indeling scholing en docenten

DagDeelProgramma
1Ochtend

Theorie over diabetes in al haar facetten en actuele ontwikkelingen
Docent: Mischa Nagel, zorgspecialist en docent

 Middag

Diabetische wonden, de oorzaak en gevolg, zelfzorg, multidisciplinair   samenwerken en effectief doorverwijzen.

Docent: Kasia Huisman wondspecialist, dermatologieverpleegkundige en docent

2Ochtend‘Voeten in de praktijk’; met foto’s over waar het fout gaat, vroege signalering van dreigende risicofactoren als vaatlijden en drukplekken en de uitbreiding van de zorgmodule naar chronische zieken.
Docent: Marieke de Haan podotherapeut en Medisch Pedicure
 Middag

Psychologie in de voetzorgpraktijk gericht op de patiënt met  diabetes   (zie hieronder voor de opbouw/ inhoud).

Docent Ellis Tryssesoone, psycholoog    

3

Ochtend

Voorbereiding op de gesprekken met de 3 geselecteerde patiënten.

 Gesprekstechnieken en het formuleren van vragen

 Middag

Gesprekken tussen studenten en patiënten

Het schrijven van een conclusie van de opdracht in maximaal 1200 woorden.

U krijgt vooraf een format welke informatie wij graag opgenomen zien en ook hoe u naar aanleiding van deze nascholing aanpassingen ziet in uw zorgverlening voor de diabetische patiënt met voetproblematiek.

Begeleiders Mischa Nagel en Ellis Tryssesoone

   

Tijdens de presentatie heeft u alle gelegenheid vragen te stellen. de docenten activeren interactie.

 

Hieronder vindt u per lesonderdeel aanvullende informatie waaronder de opbouw en leerdoelen (klik op de naam van het onderdeel).

In het eerste jaar van de coronapandemie zijn bij veel meer diabetespatiënten voeten en tenen geamputeerd dan gebruikelijk. Voordat de pandemie uitbrak, waren dat 2500 voeten en tenen per jaar. In 2020 waren het er naar schatting twee tot drie keer zoveel, bevestigt de Nederlandse Orthopaedische Vereniging.

In coronatijd zijn er veel afspraken met bijvoorbeeld diabetesverpleegkundigen en podotherapeuten niet doorgegaan, omdat de ruimte in de wachtkamers vanwege besmettingsgevaar beperkt was of omdat mensen vanwege het risico op een besmetting niet naar een afspraak durfden.

Bij die afspraken wordt gekeken of er wondjes, kloofjes of drukplekken zijn die mensen zelf niet voelen. “Doordat dat een stuk minder heeft plaatsgevonden, kwamen mensen met een verder gevorderd stadium van wonden bij de arts terecht”, zei Nadine Boers van UMC Utrecht in het NOS Radio 1 Journaal.

Ook in 2021

Volgens Boers zijn er aanwijzingen dat ook vorig jaar veel meer voeten en tenen zijn afgezet bij diabetespatiënten dan voor corona. Precieze cijfers zijn er pas als de declaraties bij de zorgverzekeraars bekend zijn.

Diabetes kan tot beschadiging van zenuwen en bloedvaten leiden. Dat begint soms met klachten als tintelingen, pijn of gevoelloosheid in de voeten. “Het is heel belangrijk je daarvan bewust te zijn. Merk ik het als ik een wondje onder mijn voeten heb? Of als zich een blaar ontwikkelt? Heb je dat niet, dan heb je een groot risico een wond te ontwikkelen zonder dat je dat doorhebt.”

Boers doet in het UMC Utrecht onderzoek bij diabetespatiënten naar het verminderen van zenuwklachten die tot wondvorming en amputaties kunnen leiden. Gekeken wordt of het operatief losmaken van beknelde zenuwen beter werkt dan een behandeling zonder operatie.

Opleiding Diabetes & Voeten.

Dit is een E-Scholing (digitaal, live en interactief) tenzij anders aangegeven.